Restwarmte-terugwinning in de binnenvaart

^{Door: Bas Flipse van Orcan Energy en Jeroen Berger van Berger Maritiem, 27 november 2017}

MÜNCHEN Restwarmte inzetten als energiebron en daarmee brandstof besparen en uitstoot verminderen. Het Duitse bedrijf Orcan Energy AG heeft de technologie hiervoor afgelopen twee jaar ontwikkeld en is sinds begin dit jaar actief op de Nederlandse markt. Inmiddels zijn de eerste opdrachten een feit. Op dit moment worden de eerste installaties in de Nederlandse binnenvaart ingebouwd bij Scheepstechniek Drechtsteden en Koedood Dieselservice BV.

Technologie

De technologie is gebaseerd op de zogeheten Organic Rankine Cycle (ORC), een natuurkundig principe waarbij een organisch koudemiddel een cyclus doorloopt en daarmee voortdurend warmte omzet in kinetische energie. De warmte is afkomstig van het motorkoelwater en de uitlaatgassen. Met een warmtewisselaar in het uitlaatgassenkanaal wordt de warmte opgehaald en door middel van een watercircuit naar de efficiency PACK geleid. Het motorkoelwater wordt direct van het koelwatercircuit afgetapt. In de efficiency PACK zet de warmte de ORC in gang. Hierbij wordt het koudemiddel verdampt en onder hoge druk naar een expander geleid. Het koudemiddel drijft de expander aan, waarbij de warmte wordt omgezet in een draaiende beweging. Na de expander wordt het koudemiddel gecondenseerd om opnieuw warmte te kunnen opnemen.

Aan de expander kan een generator gekoppeld worden om het boordnet van elektriciteit te voorzien. De efficiency PACK kan tot 100 kW netto elektrisch vermogen terugleveren. Echter, niet ieder schip heeft een dergelijke grote elektriciteitsbehoefte. Daarom heeft Orcan Energy een tweede configuratie ontwikkeld waarbij het opgewekte vermogen direct mechanisch wordt teruggegeven aan de aandrijflijn.

CO2-reductie
Door tot 100 kW aan emissievrije energie op te wekken, daalt het te leveren vermogen van een generatorset of hoofdmotor met een gelijke hoeveelheid. Hierdoor ontstaan forse brandstofbesparingen van gemiddeld 6 tot 9%, afhankelijk van het vaarprofiel. Echter, gedurende deellast zijn zelfs besparingen van ruim boven de 10% gesimuleerd. Dit wordt mogelijk gemaakt door een expander die over een zeer breed bereik zijn rendement behoudt.

Brandstofbesparingen staan in directe relatie met de uitstootvermindering van broeikasgassen en andere schadelijke emissies. In het nieuwe regeerakkoord is de ambitie uitgesproken om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2, met 49% te verminderen en om met o.a. de binnenvaart een 'Green Deal' op te stellen. Technologieën die bijdragen aan deze uitstootvermindering zullen hier ongetwijfeld een belangrijke rol in spelen en worden nu al gestimuleerd met bijvoorbeeld de Energie-investeringsaftrek (EIA).

Green Award

Een bijkomend voordeel van de technologie van Orcan Energy is dat scheepseigenaren in de binnenvaart hiermee het verkrijgen van een Green Award kunnen vergemakkelijken. Marcel Flipse, hoofd scheepvaart bij Orcan Energy, licht toe: "Energie-efficiëntie en brandstofbesparing zijn in toenemende mate belangrijke kwesties binnen de scheepvaart – in Nederland alleen al zien we een potentiële markt van enkele honderden schepen. Met deze technologie is het mogelijk om de CO2-voetafdruk van een schip significant te verkleinen – dit brengt voordelen met zich mee op het gebied van havengelden en belastingen."

Terugverdientijd
Naast de emissiereducties en bijbehorende voordelen is de technologie uiteraard ook interessant vanuit een economisch perspectief vanwege de brandstofbesparingen. Hierdoor is het product niet alleen een investering in het milieu, maar ook in de eigen winstgevendheid. Met brandstofbesparingen van gemiddeld 6 tot 9% kan de investering in veel gevallen al binnen 3 tot 4 jaar worden terugverdiend.

Huur-model
Omdat ook hier de kosten voor de baten uitgaan, besloot het Duitse bedrijf om het mogelijk te maken de efficiency PACK te huren. Op deze manier is er geen sprake van een investering die terugverdiend moet worden, maar van een vaste huurprijs die lager is dan de besparing op de brandstofkosten. Hierdoor ontstaat een positieve cashflow voor de scheepseigenaar. Dit betekent, met andere woorden, dat er wat verdiend wordt, terwijl er tegelijkertijd wordt bijgedragen aan een duurzamere toekomst.

Berger Maritiem
In de Benelux wordt Orcan Energy vertegenwoordigd door Berger Maritiem, een modern handels- en adviesbureau dat zich richt op duurzaamheid. Met de expertise van Orcan Energy op het gebied van restwarmte-terugwinning heeft Berger Maritiem een ideale partner gevonden die een significante bijdrage kan leveren aan de doelstelling van het bedrijf; scheepseigenaren helpen bij het “vergroenen” van hun schip of vloot. Kees Berger, eigenaar van Berger Maritiem, ziet de samenwerking als een flinke impuls voor zijn bedrijf: "Op basis van een slim conceptueel ontwerp en ondersteund door een grote hoeveelheid kennis en Duitse technische bekwaamheid, hebben we nu een unieke groene propositie met de potentie van een game changer." Neem gerust voor meer informatie een kijkje op onze pagina over de efficiency PACK, de restwarmtegenerator van Orcan Energy.

efficiency PACK

Lees meer op onze blogpagina

Uw gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Bekijk ons privacy beleid voor meer informatie.