Green Deal biedt kansen voor binnenvaart

^{Door: Jeroen Berger, 16 juni 2019}

Op 11 juni 2019 is de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens getekend door minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat, VVD). Deze Green Deal geeft invulling aan het Regeerakkoord van het kabinet Rutte III “Vertrouwen in de toekomst” van 10 oktober 2017. Het uitgangspunt: de uitstoot van schadelijke milieuemissies naar de lucht als de emissies van broeikasgassen fors terugdringen. Welke kansen biedt deze Green Deal voor de binnenvaart?

Achtergrond

Op 7 december 2017 heeft de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) de ambitie uitgesproken om de nulemissies in de binnenvaart per 2050 op te nemen in de strategie. Deze ambitie is door de ministers van de lidstaten van de CCR verder bekrachtigd in de ondertekende verklaring van 17 oktober 2018. Daarbij is ook afgesproken te streven naar een reductie van de emissie door de binnenvaart van zowel broeikasgassen als milieuverontreinigende stoffen met 35% in 2035 ten opzichte van 2015.

De ministers wijzen in deze verklaring op de noodzaak van nieuwe financiële instrumenten om de genoemde ecologische doelen te behalen en vertrouwen de CCR de taak toe om het voortouw te nemen bij de ontwikkeling daarvan. Deze Green Deal laat zien op welke wijze Nederland invulling geeft aan de verklaring van Mannheim.

Ambities

Voor de binnenvaart hebben de betrokken partijen in deze Green Deal de volgende ambities uitgesproken: ten opzichte van 2015 in 2030 de CO2-uitstoot van de Nederlandse binnenvaartvloot te hebben gereduceerd met 40% tot 50% en in 2035 de emissie van milieuverontreinigende stoffen te hebben verlaagd met 35% tot 50%. Verder ambieert men in 2050 een nagenoeg emissievrije en klimaatneutrale binnenvaart te hebben gerealiseerd.

Doelstellingen

Om de ambities voor de binnenvaart waar te kunnen maken, zijn er voor 2024 meerdere doelstellingen gemaakt. Allereerst dient er een nieuw Europees sturingsinstrumentarium te komen om nieuwe scherpere emissienormen te voorkomen. Verder streeft men ernaar dat, ten opzichte van 2015, de CO2-uitstoot in 2024 is gereduceerd met minimaal 20% en de emissie van milieuverontreinigende stoffen met 10%.

Inzet en acties

Voor het realiseren van deze doelen, stelt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) om te beginnen 15 miljoen euro beschikbaar om innovaties in de binnenvaart te stimuleren. Deze subsidieregeling wordt op korte termijn opgesteld en zal geldig zijn tot 1 januari 2022.

Hiermee loopt IenW vooruit op de totstandkoming van een Europees verduurzamingsfonds voor binnenvaartschepen. Het doel van dit fonds: ondernemers uit alle segmenten van de binnenvaart op een laagdrempelige manier toegang geven tot financiering voor het maken van investeringen in duurzame oplossingen om de emissieprestaties te verbeteren.

Verder komt er een labelsysteem voor binnenvaartschepen, die de emissieprestaties waardeert. Hiermee wordt er invulling gegeven aan het erkennen van aangepaste motoren die voldoen aan de CCR II en EU Stage V emissienorm. Bij het toekennen van dit label, is de in een praktijkmeting vastgestelde uitstoot leidend (dus niet de typegoedkeuring van de motor). Het labelsysteem wordt in het voorjaar van 2020 opgeleverd.

Daarnaast hebben de betrokken partijen afgesproken dat regionale milieu-eisen zoals de CCR2-verordening in Rotterdam worden afgeschaft.

Oplossingen

Om de milieuvoetafdruk van uw bestaande of nieuwe binnenvaartschip te kunnen reduceren, zijn er steeds meer oplossingen voor handen. Een paar voorbeelden hiervan, zijn:

-	uw rompvorm optimaliseren;
-	gebruik maken van een weerstandsverminderende coating;
-	uw boeg optimaliseren;
-	uw appendages als een scheepsschroef, straalbuis, scheepsroer of tunnel optimaliseren;
-	de trim van uw binnenvaartschip optimaliseren;
-	de restwarmte van uw motoren benutten;
-	overstappen op een EU Stage V-gecertificeerde dieselmotor;
-	uw bestaande niet gecertificeerde dieselmotor uit te rusten met een SCR katalysator en roetfilter om de EU Stage V-emissiewaarden te halen;
-	overstappen op een elektrische of hybride voortstuwing met gebruik van accu’s;
-	overstappen op een duurzame brandstof, zoals biobrandstoffen en GTL;
-	overstappen op nieuw in ontwikkeling zijnde verbrandingsmotoren of brandstofcellen die kunnen draaien op duurzame brandstoffen zoals waterstof en methanol;
-	optimaliseren van het energieverbruik per tonkilometer vervoerde lading (bewust minder snel varen);
-	Supply Chain Optimalisatie vanaf de leveranciers tot aan de eindklant (just in time reisplanning).

Kansen

De ambitie van de binnenvaart is om de schoonste modaliteit te blijven. Deze koppositie wordt met deze Green Deal niet alleen erkend, maar ook beloond. Zo hebben de betrokken partijen afgesproken dat verladers, overheid, binnenvaart en andere branche-organisaties zich versterkt gaan inzetten voor een modal shift van weg naar binnenvaart.

Slotwoord

Ik hoop dat dit artikel u inzicht heeft gegeven in de achtergrond, ambities, doelstellingen en actiepunten van deze deal voor de binnenvaart en dat het heeft bijgedragen tot een ontwikkeling van uw persoonlijke visie op dit thema. Wat deze deal betekent voor de Nederlandse zeevaartsector, kunt u lezen in deze blog: Wat betekent de Green Deal voor de zeevaart?

Lees meer op onze blogpagina

Uw naam:
Uw e-mailadres:
Stel uw vraag:

Uw gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Bekijk ons privacy beleid voor meer informatie.

Green Deal biedt volop kansen voor de binnenvaart